حکم کسی که توانایی جسمی و مالی دارد و حج را انجام نمی‌دهد

حکم کسی که توانایی جسمی و مالی دارد و حج را انجام نمی‌دهد
سؤال: کسی که توانایی جسمی و مالی دارد و حج واجب را به جا نمی‌آورد چه حکمی دارد؟
شیخ یوسف قرضاوی رحمه الله پاسخ می‌دهد:
به نام خدا و درود و سلام بر رسول گرامی اسلام...
علما در مورد حج اختلاف دارند، آیا حج واجب فوریت دارد یا با تأخیر هم درست است؟ کسانی قائل به فوریت هستند به روایاتی استناد می‌کنند از جمله: 
"تعجَّلوا إلى الحج فإن أحدكم لا يدري ما يعرض له"
برای حج شتاب کنید زیرا هیچ کس نمی‌داند چه اتفاقی برایش روی خواهد داد.
 همچنین: "قد يمرض الصحيح وتضل الراحلة... " 
ممکن است انسان سالم بیمار شود و کاروان گم شود.
اوضاع دگرگون می‌شود؛ انسان سالم بیمار و جوان پیر می‌شود، زنده می‌میرد و مرگ ناگهان فرا می‌رسد. پس بهتر است انسان تعهدش را انجام دهد و به محض این که توانست و مانعی وجود نداشت، بدهی خود را بپردازد. این یک دیدگاه است.
دیدگاه دیگری هم وجود دارد که می‌گوید: این روایات دلالت بر این است که تعجیل بهتر است: 
"فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرَاتِ" پس در کارهای نیک از هم پیشی گیرید.
"وَسَارِعُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ" و به سوی مغفرت پروردگارتان بشتابید.
اما دلیلی بر فرض بودن فوریت وجود ندارد، زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم جز در سال دهم یعنی آخرین سال عمر خود به حج نرفته بود. پیش از آن هم زمانی که مکه فتح نشده بود با ابوبکر به حج نرفت حتی پیش از آن هم که رفتن به حج امکان‌پذیر بود. هر چند که حج در سال ششم واجب شده است؛ به همین دلیل عده‌ای از علما بر این باورند که حج با تأخیر واجب است. اما با وجود این امر گفته‌اند فرد باید مسؤولیت را بپذیرد؛ یعنی اگر فرصتی فراهم شد و امکان حج وجود داشت اما سستی کرد و به تأخیر انداخت و پس از آن فرصت را از دست داد (ثروتش از بین رفت یا بیمار شد) در این صورت خود مسؤول است؛ یعنی گناهکار می‌شود. امام غزالی در احیاء در کتاب حج می‌آورد: حج تکمیل کار و پایان عمر است.  
در گذشته مردم عمر خود را با حج به پایان می‌بردند؛ اکنون الحمد لله در زمان بیداری اسلامی موسم حج و عمره آکنده از جوانان مؤمن است. در ماه رمضان مردان و زنان جوان بیشترین شمار حاجیان را تشکیل می‌دهند و این دلیل بر خیریت امت اسلامی است. من معتقدم که تعجیل در حج از این جهت مهم‌تر است که انسان تضمینی برای سلامتی خود ندارد و از موانعی که ممکن است رخ دهد بی‌خبر است.