امت اسلام: هویت و نشانه‌ها

امت اسلام: هویت و نشانه‌ها
منشور اسلامی اتحادیه جهانی علمای مسلمان
برگردان: دفتر نمایندگی اتحادیه جهانی علمای مسلمان، شعبه ايران.
امت اسلام امتی میانه‌رو است چنانچه قرآن کریم توصیف نموده است:{ وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ}«و همان‌گونه [که شمارا به راه راست هدایت کردیم] شمارا امتی میانه [و معتدل و پیراسته از افراط‌وتفریط] قراردادیم تا [در ایمان، عمل، درستی و راستی] بر مردم گواه باشید»(البقره:143).
امت اسلام امت اعتقاد و رسالت است و نه نژاد تا به قوم و نژاد خاص و نه منطقه تا به بخشی از این کره خاکی و نه زبان تا به زبان محدد و مشخصی منسوب شود بلکه از شرق و غرب گرد آن می‌آیند.
بلکه امت جهانی است که فرزندان اش – باوجود اختلاف در نژاد و وطن و زبان و رنگ- را با یک باور و یک قانون و یک ارزش و یک قبله گرد هم آورده است.
باوجود اختلاف در زبان این امت با قومیت‌های مختلف، اما شاخصه آن زبان مشترک عربی است که زبان تفاهم بین مسلمانان، زبان عبادت و فرهنگ اسلامی و زبان تمدن اسلامی شکل‌گرفته به دست هزاران نابغه‌ای است که بیشتر آن‌ها غیر عرب بوده‌اند.
در این امت: عربی و غیرعربی، سیاه‌وسفید، شرقی و غربی، آفریقایی و اروپایی و آسیایی و آمریکایی و استرالیایی، اسلام آن‌ها را بر یک‌سخن گرد هم آورده و میان آن‌ها تمامی فاصله‌ها و عوامل تفرقه ساز بشری از: نژادپرستی و رنگ و زبان و منطقه و طبقات را زدوده است و اعلام داشته که همگی: امت یکپارچه‌اید که میان شما برادری ریشه دوانده که پایه‌های آن: ایمان به پروردگار بی‌همتا و کتاب بی‌همتا و پیامبر بی‌همتا و برنامه بی‌همتا که همگی را گرد هم آورده و رابطه‌ها را مستحکم نموده است همان‌گونه خداوند متعال می‌فرماید: { وَأَنَّ هَذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيمًا فَاتَّبِعُوهُ وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ }«و مسلماً این [برنامه های محکم و استوار و قوانین و مقررات حکیمانه] راه راست من است؛ بنابراین از آن پیروی کنید و از راه‌های دیگر پیروی مکنید که شمارا از راه او پراکنده می‌کند» (الانعام:153).
مسلمان در عشق به وطن و قومیت خود مانعی نمی‌بیند و به آن‌ها افتخار می‌ورزند مادامی‌که در تعارض با عشق به دین و افتخار به آن و منافی وحدت امت اسلامی نباشد زیرا اسلام تمامی جوانب بشری از قومیت و ملیت و نژاد و غیره را باز گذاشته و تنها زمانی در آن‌ها مشکل می‌بیند که دربردارنده مضمونی مخالف با اسلام یا در بستر تعصب قرار گیرد.
پیامبر خدا صلی‌الله علیه و سلم این امت را پایه‌ریزی نمود همان‌گونه که خداوند متعال توصیف نموده: } ...خير أمة أخرجت للناس...{  [آل‌عمران 3/110] امتی است که برای خود پدید نیامده بلکه برای مردم و برای منفعت آن‌ها و هدایت و خوشبختی‌شان پدید آمده است و نکویی آن در آنچه خداوند متعال توصیف نموده است } ... تأمرون بالمعروف وتنهون عن المنكر وتؤمنون بالله...«به کار شایسته و پسندیده فرمان می‌دهید و از کار ناپسند و زشت بازمی‌دارید و [از روی تحقیق، معرفت، صدق و اخلاص] به خدا ایمان می‌آورید.» آل‌عمران3/110.
امتی است که در خود رسالت ربانی انسانی اخلاقی جهانی دارد که در دو مسئله خلاصه می‌شود: نخست: ایمان به خداوند یکتا که دربردارنده سه بخش: پروردگاری غیر از خدا، ولی غیر از او، حکمی غیر از حکم او نداشتن است که در عناصر سه‌گانه توحید و اصول باور در تمامی مذاهب اسلامی شمرده می‌شود.
دوم: دربردارنده دعوت مردم به‌حق و خیر و الگوی والا که قرآن از آن به امربه‌معروف و نهی از منکر تعبیر می‌کند، المعروف: واژه‌ای است کلی و دربرگیرنده تمامی معانی حق در اعتقاد و درستی گفتار و دیدگاه و کار نیکو و احسان در عمل است و المنکر: برخلاف آن تمامی معانی باطل در اعتقاد و دروغ‌گویی و بداندیشی و بدکاری و ناتمامی است.
این امت در تاریخ خود دچار امتحان‌ها و حملات و جنگ‌هایی مانند حمله مغول و از غرب: حمله مسیحیان شده است که وجودش را در معرض خطر قرار داد اما بلافاصله خداوند مردانی چون : (عمادالدین و نورالدین و صلاح‌الدین و قطز) امت را از مرگ و پراکندگی نجات دادند پس قدرت و زندگانی دوباره یافت و بیگانگان را راند و به زندگی بازگشت یا بازگردانده شد.
امروزه امت مورد هجوم حمله‌های تازه‌ای واقع‌شده که خواهان تغییر آن از داخل و با دستان فرزندانش است که می‌خواهند هویت و باور و نگرش به دین وزندگی فرد و جامعه، آفریده و آفریدگار، دنیا و آخرت و انسان و جهان تغییر دهند.
امت دیگر یارای رویاروی با این طاغوت جدید نیست مگر اینکه به ریسمان الهی چنگ زند و به دستاویز استواری چنگ زده که گسستنی نیست و آنچه را که عمر بن خطاب فرموده بازگو می‌کند:ما ملتی هستیم که: «خداوند ما را با اسلام عزت بخشید و هرگاه خواهان عزت از غیر خدا شدیم خداوند ما را ذلیل و فرومایه گردانید».
 همان‌طور که گفته امام ملک بن انس در تائید آن آمده که: صلاح و شايستگى سرانجام این امت جز با صلاح و شايستگى سرآغاز آن نخواهد بود که تنها کتاب خداوند و سنت پیامبرش صلی‌الله علیه و سلم و شعار } واعتصموا بحبل الله جميعا ولا تفرقوا...{ [آل‌عمران 3/103] است.

*منشور اسلامی اتحادیه جهانی علمای مسلمان.